Migrena przewlekła

MIGRENA PRZEWLEKŁA – PRZYCZYNY, OBJAWY, PROFILAKTYKA, LECZENIE

Codzienny ból głowy, związane z nim wymioty, światłowstręt, zaburzenia widzenia, być może  to objawy, z którymi zmagasz się od lat. Ból migrenowy ma realny wpływ na codzienne życie, a co więcej może wyłączyć nas z normalnego funkcjonowania na wiele godzin. Niestety przyczyny tej choroby nie są do końca znane specjalistom, którzy oprócz zalecenia pacjentowi modyfikacji stylu życia wdrażają głównie farmakoterapię, która nie zawsze przynosi ulgę generując dodatkowo skutki uboczne.

Jeśli masz zdiagnozowaną migrenę przewlekłą, dotychczasowe leczenie jest nieskuteczne, a ta przykra przypadłość nieustannie rzutuje na komfort twojego życia to wiedz, że istnieje mało inwazyjny sposób na pozbycie się ataków migreny –  leczenie toksyną botulinową.

Metoda ta uznawana jest przez przedstawicieli Polskiego Towarzystwa Bólów Głowy i Międzynarodowego Stowarzyszenia Bólów Głowy za jedną z najskuteczniejszych w leczeniu migreny przewlekłej.

MIGRENA, A MIGRENA PRZEWLEKŁA 

Migrena jest najczęstszą chorobą neurologiczną. Cierpi na nią około 10% ogólnej populacji w Polsce, przy czym u kobiet występuje trzy razy częściej niż u mężczyzn. Migrena może wystąpić w każdym wieku, ale szczyt zachorowań następuje między 30. a 50. rokiem życia. Migrena przewlekła występuje u około 1,4-2,2% ludzi na świecie, w Polsce może więc dotyczyć 0,5-0,8 mln osób¹,²

Migrena PRZEWLEKŁA to ból głowy, który występuje przez co najmniej 15 dni w miesiącu, z których co najmniej 8 dni, kiedy ból głowy ma cechy bólu migrenowego opisane poniżej lub ustępuje pod wpływem leków przeciwmigrenowych wydawanych na receptę.

OBJAWY

 Należy pamiętać, że nie każdy ból głowy, nawet silny, oznacza migrenę. Ból migrenowy posiada pewne charakterystyczne cechy, których wystąpienie nasuwa podejrzenie migreny ³:

  1. Napady bólu głowy trwające od 4 do 72 godzin (nieleczone lub leczone nieskutecznie)
  2. Ból głowy wykazuje co najmniej dwie z czterech następujących cech:
  • umiejscowienie po jednej stronie
  • pulsujący charakter
  • umiarkowane lub ciężkie natężenie
  • nasila się w czasie zwykłej aktywności fizycznej (np. chodzenia lub wchodzenia po schodach) lub zmusza do jej unikania
  1. W czasie bólu głowy występuje co najmniej jeden z następujących objawów:
  • mdłości i/lub wymioty
  • nadwrażliwość na światło i dźwięki

Dodatkowo mogą wystąpić także dodatkowe objawy towarzyszące migrenowym bólom głowy:

  • aura (czyli objawy neurologiczne, takie jak zniekształcenia obrazu, ubytki pola widzenia)
  • drętwienie (np. ręki, ust)
  • dreszcze, poty
  • zawroty głowy
  • zaburzenia mowy 

PRZYCZYNY:

Przyczyny tej choroby nie są do końca znane, najczęściej jednak wskazuje się czynniki genetyczne, przewlekły stres, lub w przypadku kobiet – zaburzenia hormonalne.

 

Czynniki powodujące napad migreny ⁴:

  • hormonalne: miesiączka, jajeczkowanie, doustne środki antykoncpcyjne, leczenie hormonami żeńskimi (m. in. hormonalna terapia zastępcza)
  • dietetyczne: alkohol, glutaminian sodu, aspartam, czekolada, niektóre sery, pozostawanie na czczo
  • psychiczne: stres, stan odprężenia (weekend, wakacje), lęk, gniew, depresja
  • fizyczne i środowiskowe: silny blask, inne bodźce wzrokowe (tzw. migrena telewizyjna), zapachy, zmiany pogody, przebywanie na dużych wysokościach
  • związane ze snem: niedobór snu lub nadmiernie długi sen
  • leki: nitrogliceryna, histamina, rezerpina, hydralazyna, ranitydyna, estrogeny
  • inne: uraz głowy, wysiłek fizyczny, zmęczenie

 

PROFILAKTYKA:

Odpowiednia modyfikacja stylu życia może pomóc w zapobieganiu napadom migreny. W ramach działań profilaktycznych należy unikać, takich sytuacji i pokarmów jak 3:

  • nieregularny sen (niedosypianie lub zbyt długi sen)
  • nieregularne spożywanie posiłków (głodzenie/ pozostawanie na czczo)
  • produkty takie jak kakao, czekolada, sery, orzechy, cytrusy (zawierające tyraminę, fenyloalaninę, fenylefrynę)
  • alkohol (głównie czerwone wino)
  • leki: antykoncepcyjne, rozszerzające naczynia
  • stres/odprężenie po stresie
  • sine zapachy, hałas, światło
  • jazda samochodem, pociągiem, statkiem, samolotem, taniec wirowy, karuzela, huśtawka (pobudzenie układu przedsionkowego)

Należy zadbać o dobry i odpowiednio długi sen, regularne posiłki o stałej porze, regularną umiarkowaną aktywność fizyczną i przebywanie na świeżym powietrzu.

LECZENIE TOKSYNĄ BOTULINOWĄ

Zabieg właściwy poprzedzony jest konsultacją z lekarzem. Pacjent w Klinice Paczała w Zielonej Górze podczas takiej wizyty otrzymuje tzw. dzienniczek bólu głowy/migrenowego bólu głowy, którego systematyczne uzupełnianie bardzo ułatwi specjaliście dalsze podjęcie działań m.in. dobór odpowiedniej dawki toksyny botulinowej do częstotliwości migren w celu jej skutecznego leczenia.

Sam zabieg polega na iniekcyjnym podaniu preparatu w odpowiednie miejsca na głowie, w okolicach czoła oraz skroni.

Do leczenia migreny przewlekłej zarejestrowany jest tylko jeden preparat o nazwie BOTOX, który wykorzystywany jest w Klinice Paczała przez specjalistów wykonujących ten zabieg zgodnie ze ściśle ustalonym protokołem PREEMPT

Leczenie toksyną botulinową to nieinwazyjna kuracja – bóle migrenowe zmniejszają się wraz z kolejnym zabiegiem. Jej działanie przeciwbólowe rozpoczyna się po około 7-14-30 dniach od pierwszych iniekcji, a skuteczność leczenia toksyną botulinową ocenia się dopiero po jej 3 podaniu.

Zaleca się serię 3 zabiegów, które powinny być wykonane w odstępach 12 tygodniu. Czwarte oraz ewentualne kolejne tzw. przypominające podanie preparatu stosuje się po ustąpieniu toksyny botulinowej czyli ponownym wystąpieniu bólów głowy – jednak nie wcześniej niż po 3 miesiącach.

Skuteczność leczenia migreny przewlekłej z wykorzystaniem toksyny botulinowej szacuje się u  70-80% pacjentów. U około połowy z nich dochodzi nawet do całkowitego ustąpienia uporczywych bólów głowy, a u pozostałych do znacznego zmniejszenia liczby dni w miesiącu z ich występowaniem jak również zmniejszenia natężenia tego bólu. Zdarza się także, że efekty terapii są długotrwałe i bóle głowy nie powracają.

SKUTKI UBOCZNE

Skutki uboczne podania toksyny botulinowej występują rzadko i są w pełni odwracalne.

Podczas samej iniekcji może wystąpić nieznaczny ból, zaczerwienienie lub mały krwiak w miejscu wstrzyknięcia preparatu. Skutki w postaci opadania powieki, opadania kąta ust, zaburzeń połykania – są także możliwe z racji miejsc podawania toksyny botulinowej, jednakże zdarzają się bardzo rzadko.

PRZECIWSKAZANIA

  • choroby skóry w miejscu podawania toksyny botulinowej
  • uczulenie na jakikolwiek składnik BOTOXu
  • problemy z połykaniem lub oddychaniem
  • miastenia i inne choroby złącza nerwowo-mięśniowego
  • ciąża i laktacja

ZALECENIA POZABIEGOWE:

  • bezpośrednio po zabiegu nie farbować włosów
  • zachować min. 2 dni bez wysiłku fizycznego
  • nie kłaść się spać tylko na jednym boku (zalecane spanie na wznak)

 

 

 

  1. Stępień A, Prusiński A, Suwała A. Wybrane dane epidemiologiczne występowania migreny w Polsce. Ból. 2003; 4(3): 9-12.
  2. Natoli JL, Manack A, Dean B, et al. Global prevelance of chronic migraine: a systematic review. Cephalagia. 2010; 30(5): 599-609.
  3. Izabela Domitrz, Wojciech Kozubski. Wytyczne postępowania w bólach głowy. Polski Przegląd Neurologiczny, 2019, tom 15, supl. B.
  4. Prusiński. Migrena – główna przyczyna przewlekłych i nawracających bólów głowy. Część I. Obraz kliniczny i rozpoznanie. Przew Lek 2004; 3:53-65.