Retinopatia cukrzycowa diagnostyka i leczenie

Retinopatia cukrzycowa to jedno z wielu groźnych powikłań cukrzycy. Jest to choroba, w której zmiany dotykają siatkówkę i naczynia krwionośne znajdujące się na dnie oka. Z powodu m.in wahań cukru i/lub insuliny we krwi, dochodzi do osłabienia i rozszczelnienia naczyń krwionośnych, a w konsekwencji do powstania:

  • mikrotętniaków
  • krwotoków
  • wysięków
  • obrzęków
  • stref niedokrwienia- w wyniku braku perfuzji
  • proliferacji- czyli rozrastania się nowych, patologicznych naczyń, które bardzo często pękają powodując znaczne i szybkie pogorszenie widzenia

Czynnikami predysponującymi do występowania retinopatii jest czas trwania cukrzycy, wahania poziomu cukru we krwi, nadciśnienie tętnicze, rodzaj cukrzycy i inne.

Objawy

W początkowych fazach retinopatia cukrzycowa może przebiegać prawie całkowicie bezobjawowo (jeżeli zmiany nie obejmują plamki żółtej). W zmianach zaawansowanych chory zauważa:

  • pogorszenie widzenia centralnego
  • trudności w czytaniu
  • nadwrażliwość na światło
  • mgiełki oraz mroczki w polu widzenia

Nagle występujące znaczne pogorszenie widzenia najczęściej spowodowane jest krwotokiem do ciała szklistego z pękających, patologicznych naczyń. Jest to objaw, który powinien budzić znaczne  zaniepokojenie i wymaga pilnej diagnostyki oraz leczenia.

Diagnostyka

W celu zdiagnozowania obecności patologicznych zmian na dnie oka należy wykonać:

  • badanie dna oka po uprzednim rozszerzeniu źrenic
  • badanie OCT i/ lub badanie angioOCT
  • ewentualnie angiografię fluoresceinową 

Leczenie

W zależności od zaawansowania zmian leczenie retinopatii polega na terapii zachowawczej- uszczelniającej naczynia krwionośne, zmniejszającej obrzęki i wysięki. Kluczowa jest stabilizacja poziomu glukozy we krwi, normalizacja ciśnienia tętniczego oraz kontrola poziomu cholesterolu i trójglicerydów.

W zmianach bardziej zaawansowanych stosuje się laseroterapię- fotokoagulacja laserem krótkopulsowym zielonym lub mikropulsowym żółtym.
Możemy wyróżnić trzy formy fotokoagulacji: panfotokoagulację- stosowaną w ciężkiej retinopatii cukrzycowej proliferacyjnej, fotokoagulację ogniskową- stosowaną przy fotokoagulacji mikrotętniaków oraz fotokoagulację typu „grid” stosowaną w rozlanym cukrzycowym obrzęku plamki.
Laser mikropulsowy żółty natomiast stosuje się w zabiegach okolic obrzękniętej plamki żółtej.

W przypadku obrzęku plamki żółtej i/lub proliferacji naczyniowych stosuje się dodatkowo iniekcje doszklistkowe preparatów anty-VEGF (Lucentis, Eylea), czyli takich, które blokują czynnik wzrostu śródbłonka naczyń.

W sytuacjach znacznego zaawansowania zmian stosuje się leczenie za pomocą witrektomii.

U osób chorych na cukrzycę częściej występować może również: zaćma, jaskra czy błona nasiatkówkowa, które także powinny być leczone i diagnozowane.

Pamiętaj!!

  1. Stała kontrola poziomu glukozy oraz dobre prowadzenie cukrzycy przez lekarza diabetologa to podstawa dobrego widzenia i życia z tą podstępną chorobą.
  2. Odpowiednio wcześnie podjęte prawidłowe leczenie zmian ocznych cukrzycy daje ogromne szanse na zachowanie widzenia przez długie lata.
  3. Kontrole u okulisty powinny odbywać sie co najmniej raz w roku.