Retinopatia cukrzycowa diagnostyka i leczenie
Retinopatia cukrzycowa to jedno z wielu groźnych powikłań cukrzycy. Jest to choroba, w której zmiany dotykają siatkówkę i naczynia krwionośne znajdujące się na dnie oka. Z powodu m.in wahań cukru i/lub insuliny we krwi, dochodzi do osłabienia i rozszczelnienia naczyń krwionośnych, a w konsekwencji do powstania:
- mikrotętniaków
- krwotoków
- wysięków
- obrzęków
- stref niedokrwienia- w wyniku braku perfuzji
- proliferacji- czyli rozrastania się nowych, patologicznych naczyń, które bardzo często pękają powodując znaczne i szybkie pogorszenie widzenia
Czynnikami predysponującymi do występowania retinopatii jest czas trwania cukrzycy, wahania poziomu cukru we krwi, nadciśnienie tętnicze, rodzaj cukrzycy i inne.
Objawy
W początkowych fazach retinopatia cukrzycowa może przebiegać prawie całkowicie bezobjawowo (jeżeli zmiany nie obejmują plamki żółtej). W zmianach zaawansowanych chory zauważa:
- pogorszenie widzenia centralnego
- trudności w czytaniu
- nadwrażliwość na światło
- mgiełki oraz mroczki w polu widzenia
Nagle występujące znaczne pogorszenie widzenia najczęściej spowodowane jest krwotokiem do ciała szklistego z pękających, patologicznych naczyń. Jest to objaw, który powinien budzić znaczne zaniepokojenie i wymaga pilnej diagnostyki oraz leczenia.
Diagnostyka
W celu zdiagnozowania obecności patologicznych zmian na dnie oka należy wykonać:
- badanie dna oka po uprzednim rozszerzeniu źrenic
- badanie OCT i/ lub badanie angioOCT
- ewentualnie angiografię fluoresceinową
Leczenie
W zależności od zaawansowania zmian leczenie retinopatii polega na terapii zachowawczej- uszczelniającej naczynia krwionośne, zmniejszającej obrzęki i wysięki. Kluczowa jest stabilizacja poziomu glukozy we krwi, normalizacja ciśnienia tętniczego oraz kontrola poziomu cholesterolu i trójglicerydów.
W zmianach bardziej zaawansowanych stosuje się laseroterapię- fotokoagulacja laserem krótkopulsowym zielonym lub mikropulsowym żółtym.
Możemy wyróżnić trzy formy fotokoagulacji: panfotokoagulację- stosowaną w ciężkiej retinopatii cukrzycowej proliferacyjnej, fotokoagulację ogniskową- stosowaną przy fotokoagulacji mikrotętniaków oraz fotokoagulację typu „grid” stosowaną w rozlanym cukrzycowym obrzęku plamki.
Laser mikropulsowy żółty natomiast stosuje się w zabiegach okolic obrzękniętej plamki żółtej.
W przypadku obrzęku plamki żółtej i/lub proliferacji naczyniowych stosuje się dodatkowo iniekcje doszklistkowe preparatów anty-VEGF (Lucentis, Eylea), czyli takich, które blokują czynnik wzrostu śródbłonka naczyń.
W sytuacjach znacznego zaawansowania zmian stosuje się leczenie za pomocą witrektomii.
U osób chorych na cukrzycę częściej występować może również: zaćma, jaskra czy błona nasiatkówkowa, które także powinny być leczone i diagnozowane.
Pamiętaj!!
- Stała kontrola poziomu glukozy oraz dobre prowadzenie cukrzycy przez lekarza diabetologa to podstawa dobrego widzenia i życia z tą podstępną chorobą.
- Odpowiednio wcześnie podjęte prawidłowe leczenie zmian ocznych cukrzycy daje ogromne szanse na zachowanie widzenia przez długie lata.
- Kontrole u okulisty powinny odbywać sie co najmniej raz w roku.